علما و دانشمندان بزرگ شیعه و اهل سنت در این که ولادت امام علی - علیه السلام- در خانه کعبه واقع شده است،اتفاق نظر دارند،حتی مرحوم «اردو بادی» در این موضوع کتاب قطوری نگاشته است.[1] در این قسمت به نظر برخی از علمای شیعه و اهل سنت اشاره می کنیم:

نظر برخی از علمای اهل سنت

1ـ حاکم نیشابوری:
«اخبار در مورد این که فاطمه بنت اسد«علی بن ابی طالب»را در خانه کعبه به دنیا آورد،در حد تواتر است.»

2 ـ حافظ گنجی شافعی:
«أمیرالمؤمنین علی علیه السلام درمکه و در داخل بیت الله الحرام درشب جمعه سیزدهم رجب سال سی ام عام الفیل،متولد شد،و جز او مولودی در بیت الله الحرام تولد نیافته است،نه پیش از او و نه پس از او.این امتیاز نشانه بزرگی مقام و موقعیت او بود که شامل حال او گشت.» [3]

3ـ ابن صباغ مالکی:
«علی بن ابی طالب علیه السلام درشب جمعه سیزدهم رجب سال سی ام عام الفیل ـ23 سال قبل از هجرت درمکه مشرفه دربیت الله الحرام متولد گشت.این فضیلت را خداوند به جهت جلال و بزرگی و کرامت علی علیه السلام به او اختصاص داده است...» [4]

4ـ احمد بن عبد الرحیم دهلوی در«ازاله الخفاء»نظیر عبارت فوق را نقل کرده است.[5]

5ـ علامه ابن جوزی حنفی می گوید،در حدیث آمده است:
«فاطمه بنت اسد در حال طواف خانه خدا بود که درد زایمان او را فرا گرفت.در همین حال درب کعبه باز شد و فاطمه داخل کعبه گشت و در آن جا، علی علیه السلام را به دنیا آورد.»[6]

6ـ ابن مغازلی شافعی از زبیده دختر عجلان نقل می کند:
«وقتی فاطمه بنت اسد درد زایمانش شدید شد،ابو طالب بسیار ناراحت گشت.در همین حال حضرت محمدصلی الله علیه و آله و سلم سر رسید و از او پرسید:عمو جان چراناراحتی؟گفت: فاطمه در ناراحتی زایمان بسر میبرد.حضرت به نزد فاطمه رفت.آن گاه دست ابو طالب را گرفت و فاطمه هم به دنبال آنها،به سوی خانه خدا راه افتادند.حضرت،فاطمه را داخل کعبه برد و به او فرمود: إجلسی علی إسم الله،به نام خدا بنشین،سپس او را درد شدیدی فرا گرفت و کودک زیبا و پاکیزه ای به دنیا آورد که مثل زیبایی او را ندیده بودم و ابو طالب اسم او را علی گذاشت و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم قنداقه علی را گرفت و به منزل فاطمه برد.»[7]

7ـ علامه سکتواری بسنوی:

«اول کسی که در کودکی در اسلام میان اصحاب به نام«حیدره»ـ یعنی شیرـ نامگذاری شد، سید و مولای ما«علی بن ابی طالب»است،زیرا موقعی که علی علیه السلام در داخل کعبه به دنیا آمد،پدرش ابوطالب درسفر بود.مادرش فاطمه با تفأل به خیر،او را همنام پدرش که«اسد» بود،نام گذاشت.»[8]

8ـ علامه محمد مبین انصاری حنفی:
«ولادت علی علیه السلام درمکه در داخل بیت الله الحرام بوده است وهیچ کس غیر از«علی»در چنین مکان مقدسی به دنیا نیامده است.»[9]

9ـ صفی الدین حضرمی شافعی،می نویسد:
«ولادت علی علیه السلام در کعبه مشرفه بوده است. او نخستین و آخرین کسی است که در این مکان مقدس به دنیا آمده است.» [10]

10ـ عباس محمود عقاد مصری:
«علی علیه السلام در داخل کعبه به دنیـا آمد و خداوند به او عنایتی فرمود که هرگز بر بتها سجده نکرد...» [11]

11ـ آلوسی: «این ماجرا بسیار بجا و شایسته بود که خدای متعال اراده کرد تا پیشوای امامان درجایی به دنیا آید که قبله مؤمنان است.منزه است پروردگاری که هرچه را درجای خودمی نهد، و او بهترین حاکمان است.»
در ادامه می نویسد:
«چنان که برخی گفته اند،گویا علی علیه السلام نیز خواست به خانه کعبه که تولدش در آن افتخاری برای او بود، خدمتی کند.به همین جهت بود که بتهای خانه کعبه را از فراز به زیر افکند،زیرا در پاره ای از روایات آمده که خانه خدا،به درگاه خداوند شکایت کرد و گفت: پروردگارا تا چه وقت در اطراف من،این بتها را پرستش می کنند؟و خدای تعالی به او وعده داد که آن مکان مقدس را از بتها پاک خواهد کرد...» [12]

علامه امینی قدس سره در الغدیر بیش از بیست نفر از علمای اهل سنت و کتابهای آنان را نام می برد که به صراحت نوشته اند علی بن ابی طالب علیه السلام در داخل کعبه مکرمه به دنیا آمده است. [13]
خانه و زادگاه تو، بیت خداست یا علی
چهره دلگشای تو قبله نماست یا علی
زمزمه ولادتت،سوره مؤمنون بود
روز نخست بر لبت ذکر خداست یا علی

نظر علمای شیعه
علمای شیعه به اتفاق آرا معتقدند امیر مؤمنان علی علیه السلام در داخل کعبه به دنیا آمده و این فضیلت، فقط منحصر به اوست و کسی جز او این افتخار نصیبش نخواهد شد.برای نمونه، کلام برخی از دانشمندان بزرگ شیعه را به اختصار می آوریم:

1ـ سید رضی، گرد آورنده نهج البلاغه، (متوفی 406):
«ولادت علی علیه السلام در مکه و در خانه خدا در سیزده رجب سی سال بعد از عام الفیل بود...و من کسی را که مانند علی بن ابی طالب علیه السلام در خانه خدا به دنیا آمده باشد نمی شناسم.» [14]

2ـ شیخ مفید (متوفی 413):
«علی علیه السلام در روز جمعه سیزده رجب سی سال بعد از عام الفیل در مکه در داخل بیت الله الحرام به دنیا آمد.نه کسی بعد از او و نه کسی قبل از او به این مقام مفتخر نشده است.» [15]
3ـ علامه جلیل سید مرتضی (متوفی 436):
«علی در خانه خدا به دنیا آمد و هیچ کس در این فضیلت شریک و نظیر او نیست.» [16]

4ـ مفسر کبیر مرحوم قطب الدین راوندی (متوفی 573):
«محل ولادت علی صلی الله علیه و آله و سلم،خانه خدا و بیت الله الحرام بود و هیچ کس جز او در این مکان تولد نیافته است.» [17]

5ـ علامه حلی (متوفی 726):
«هیچ کس در کعبه مکرمه، جز این علی بن ابی طالب علیه السلام متولد نشده است، نه قبل از او و نه بعد از او.» [18]

6ـ مفسر بزرگ امین الاسلام مرحوم طبرسی (متوفی 548) صاحب تفسیرمجمع البیان:
«هرگز کسی غیر از علی علیه السلام در خانه خدا به دنیا نیامده است،نه پیش از او و نه پس از او.» [19]

7 ـ ابن شهر آشوب (متوفی 588):
«فرزند پاکیزه (علی علیه السلام) از نسل پاکیزه در محل پاکیزه ای به دنیا آمد.چنین کرامتی برای چه کسی یافت می شود؟زیرا شریفترین بقعه ها حرم و مکه است و شریفترین محل حرم،مسجداست،و شریفترین محل مسجد،کعبه مکرمه است،و مولودی جز علی علیه السلام در این مکان مقدس یعنی کعبه به دنیا نیامده است،پس علی علیه السلام در بهترین مکانی که ممکن بوده متولد شده است.» [20]

8ـ محقق اربلی (متوفی 692):
«علی علیه السلام در مکه مکرمه در داخل خانه خدا در سیزدهم رجب سی سال بعد از عام الفیل به دنیا آمد.هیچ کس قبل از او و بعد از او به این فضیلت بزرگ مفتخر نشد،و این فضیلت و شرفی است که خدای سبحان به خاطر جلال و کرامت آن حضرت اختصاص به او داده است.» [21]

9ـ علامه مجلسی (متوفی 1110):
«علی علیه السلام در مکه مکرمه در خانه خدا در ماه رجب،سی سال بعد از عام الفیل، به دنیا آمد.» [22]

10 ـ مورخ شهیر محمد بن خاوند:
«ولادت علی علیه السلام در داخل کعبه بود.هیچ کس این سعادت نصیبش نشد،جز علی بن ابی طالب علیه السلام.تولد علی علیه السلام در کعبه،ازنظر تاریخ و روایت قطعی است و هیچ تردید و شبهه ای در آن راه ندارند.» [23]
بیش از پنجاه نفر از بزرگان شیعه در آثار خود به تولد علی علیه السلام در کعبه اشاره دارند. برای آگاهی بیشتر در این زمینه به کتاب ارزشمند«الغدیر»مراجعه نمایید. [24]

-----------------------------------------------------------------------------------
[1] . الغدیر،ج 6،ص27
[2] . مستدرک حاکم نیشابوری،ج 3،ص 550،(در شرح حال حکیم بن حزام)
[3] . کفایه الطالب،ص407
[4] . الفصول المهمه،ص30
[5] . الغدیر،ج 6،ص22
[6] . تذکره الخواص،ص20
[7] . مناقب ابن مغازلی،ص 6،ح 3،الفصول المهمه،ص30
[8] . محاضره الاوائل،ص 79 به نقل از: الاحقاق،ج 7،ص490
[9] . وسیله النجاه، محمد مبین حنفی،ص 60،(چاپ گلشن فیض لکهنو)
[10] . وسیله المآل،حضرمی شافعی،ص282
[11] . عبقریه الامام علی،ص23
[12] . ر. ک: الغدیر،ج 6،ص22
[13] . علاقمندان می توانند برای اطلاع بیشتر به کتاب الغدیر،ج 6،ص 21ـ23،مراجعه نمایند
[14] . خصائص الائمه،ص39
[15] . ارشاد مفید،ج 1،ص5
[16] . ر. ک: الغدیر،ج 6،ص24
[17] . خرائج و جرائح راوندی،ج 2،ص888
[18] . ر. ک: الغدیر،ج 6،ص 24
[19] . ر. ک: الغدیر،ج 6،ص 26
[20] . مناقب ابن شهرآشوب،ج 2،ص175
[21] . کشف الغمه،باب المناقب،ج1،ص81
[22] . مرآه العقول،ج 5،ص275
[23] . روضه الصفا،فی آداب زیارت المصطفی،الجزء الثانی
[24] . الغدیر،ج 6،ص24ـ27

اندیشه قم