گل ختمی به ارتفاع دو متر گل‌های صورتی،قرمز وسفید دارد که برای روکش داروها استفاده میشود.جنس بزرگی از گیاهان گلدار دارای ۲۰۰- ۲۲۰گونه از نهان‌دانگان می‌باشد.بومی مناطق گرم،زیر گرمسیری استوایی و نواحی گرمسیری بین دو مدار شمال و جنوب استوا در جهان می‌باشد.گل ختمی در درمان امراض کبدی و جوش صورت اثر سودمندی دارد طرز استفاده آن گلبرگهای آنرا خشک نموده وآسیاب کنید سپس برای هر بار استفاده یک قاشق مرباخوری از پودر آسیاب شده را در یک لیوان آب جوشیده سرد شده یا عرق کاسنی برای مدت ۸ ساعت خیسانده و مصرف کنید.

خواص دارویی:طبیعت آن معتدل است،ملین ومسهل قوی،خلط آور،ضدسرفه،پیچش شکم، قولنج و دانه این گیاه در درمان زخم معده نیز سودمند است.

کلیات گیاه شناسی

ختمی گیاه بومی مناطق شرق مدیترانه است.

گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن به حدود 2 متر می رسد ساقه آن از کرکهای ریز که به رنگ خاکستری می باشد پوشیده شده است.برگهای ختمی دندانه دار،پهن و مانند قلب می باشد.گلهای آن درشت به رنگ سفید مایل به قرمز یا ارغوانی است که بصورت دسته های سه تایی در اواخر تابستان ظاهر میشود.

ختمی به علت داشتن گل های زیبا به صورت گیاه زینتی در باغچه ها کاشته می شود.تمام قسمت های این گیاه استفاده طبی دارد.

ترکیبات شیمیایی:

ختمی دارای لعاب و موسیلاژ زیادی است.این گیاه دارای مواد نشاسته ای،چربی،اسانس ،‌آنتوسیانین Anthocyanin،آل تئین Altheine،دای اکسی بنزوئیک اسید DIoxybenzoic Acid و سیانیدین Cyanidin می باشد.

خواص داروئی:

ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و بطور کلی روی تمام اعضای بدن مخصوصا روده ها،ریه ها، معده،کلیه ها و مثانه مؤثر است.

خواص گل ختمی

1. ملین و برطرف کننده یبوست است.
2. بیماریهای تنفسی را برطرف میکند.
3. سرفه های خشک را از بین می برد.
4. برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی را غرغره کنید.
5. عادت ماهیانه را منظم میکند.

خواص ریشه ختمی

1. ناراحتی های پوستی را برطرف میکند و پوست را نرم می سازد.
2. سرفه های خشک را از بین می برد.
3. تب را پائین میآرود.
4. اسهال خونی را شفا می بخشد.
5. ادرار را زیاد میکند.
6. کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف میکند.
7. تورم را رفع می کند.
8. ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف میکند.
9. قند خون را تنظیم می کند.

خواص برگ ختمی

1. ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل ها و ورم پستان و ورم معده مؤثر است.
2. برای التیام شکستگی ها،برگ ختمی را بصورت ضماد درآورده و روی محل شکستگی بگذارید.
3. ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است.
4. رعشه را برطرف می کند.
5. ورم بناگوش را با ضماد برگ ختمی درمان کنید.

طرز استفاده:

1. خیسانده ریشه ختمی: 10 گرم ریشه ختمی را پوست کنده و خرد کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آنرا صاف کرده و نگهداری کنید این مایع در رفع اسهال خونی بسیار مؤثر است .
2. دم کرده ختمی:در حدود 20 گرم ریشه ختمی را تمیز کرده و خرد کنید و آنرا در یک لیتر آبجوش بریزید وبگذارید بماند تا سرد شود سپس آنرا صاف کرده و با عسل مخلوط کنید. 
3. دم کرده گل ختمی:20گرم گل خشک شده ختمی را دریک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود سپس آنرا با قند یا عسل شیرین بکنید.
4. محلول شستشوی چشم:نیم گرم گل خشک ختمی را در 150 گرم آب ریخته و به مدت 5 دقیقه بگذارید بجوشد سپس آنرا سرد کنید و 5 قطره الکل کامفه در آن بریزید.